Een persoonlijke bijdrage van Marian van Leeuwen

‘Ik zou zo graag eens met iemand over de laatste levensfase praten. Kan dat ook met een geestelijk verzorger?’ Die vraag kwam op mijn pad. Peter is achtenzestig en vertelt dat hij steeds vaker aan zijn eigen sterven denkt. Hij heeft allerlei vragen, zoals: ‘Wie beslist er over mij als ik dat zelf niet meer kan?’ en ‘Kan ik nu al vastleggen dat ik niet in een verpleeghuis wil worden opgenomen?’
Hij heeft eigenlijk niemand om dit soort persoonlijke zaken mee te bespreken. Er zijn wel een paar goede vrienden, en zijn zoon, maar onderwerpen als een wilsverklaring, euthanasie, wie er zo meteen mag beslissen…  Die wil hij eerst voor zichzelf op een rijtje zetten.

We gaan in gesprek, want ja, ook hierover kun je met een geestelijk verzorger praten.

Peter vertelt dat een recente gebeurtenis er toe heeft geleid dat hij nu echt werk wil maken van zijn vragen over de laatste wil. Hij heeft namelijk zijn hond moeten laten inslapen. Het beestje kon niet meer lopen en had zichtbaar veel pijn. Het was een moeilijk besluit, maar Peter voelde dat zijn hond ondraaglijk leed en de dierenarts zag geen mogelijkheden meer voor behandeling. Precies de twee belangrijkste criteria voor euthanasie.

Toen hij het zijn zoon van drieëntwintig vertelde, reageerde die verontwaardigd. Zijn zoon vond dat je niet voor God mag spelen en was het er niet mee eens. Dit voorval bracht Peter bij de vraag wie namens hem beslissingen mag nemen als hij dat zelf niet meer kan. Als hij daar niets over op papier zet, zal dat zijn zoon zijn. Maar hij twijfelt nu of zijn zoon wel op één golflengte met hem zit.
‘Als hij de hond bij ondraaglijk lijden al niet wil laten inslapen, hoe zou hij dat dan bij mij doen?’ Hij heeft er wel over gepraat met zijn zoon, maar dat stelde hem niet gerust. Al zou hij het liefste willen dat hij zijn zoon wél die rol op zich kan laten nemen.

Tijdens ons gesprek realiseert Peter zich dat zijn zoon hierin nog kan veranderen, hij is immers nog jong. Hij besluit nu in een volmacht medische beslissingen iemand anders aan te wijzen, maar dit te herzien als hij het iemand anders, bijvoorbeeld zijn zoon, wil toevertrouwen. Dit gaf Peter rust. Geen enkele wilsverklaring is voor het leven, maar je kunt ze wel levend houden.

Marian van Leeuwen

Art by Paul Bulika (C)

Laatste wil voor het leven?